Βασιλόπιτα
ονομάζεται η πίτα που παρασκευάζεται σε ορισμένες χώρες
από τους χριστιανούς παραμονές της Πρωτοχρονιάς και κόβεται (μοιράζεται) λίγο αφότου αλλάξει ο
χρόνος.
Στην Αθήνα
συνηθίζεται η λεγόμενη «πολίτικη» Βασιλόπιτα η οποία παρασκευάζεται κυρίως από αλεύρι,
αυγά, ζάχαρη
και γάλα,
κατασκευάζεται σε διάφορα μεγέθη και είδη αλλά συνήθως είναι φουσκωτή, αφράτη
και γλυκιά. Σε άλλα μέρη επικρατούν άλλοι τρόποι κατασκευής με μπαχαρικά κ.α. Στη δυτική Μακεδονία αντί για την «πολίτικη»
Βασιλόπιτα συχνά η βασιλόπιτα είναι μια τυρόπιτα ή πρασόπιτα. Βασικό όμως κοινό γνώρισμα
είναι ότι στο εσωτερικό όλων τοποθετείται νόμισμα, συνήθως κοινό όμως σε ορισμένες
περιπτώσεις χρυσό (κωσταντινάτο) ή ασημένιο. Στην ελληνική επαρχία,
ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι άχυρου, κληματόβεργας ή ελιάς
ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι τυρί,
για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν
μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός
στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ.
Συχνά γράφεται πάνω στη βασιλόπιτα ο αριθμός του
νέου έτους, με σειρές αποφλοιωμένων αμυγδάλων ή με ζάχαρη .
Πέρα όμως αυτού του φράγκικου εθίμου, που
επικράτησε στην Ευρώπη, υπάρχει και μία θρησκευτική παράδοση που συνδέεται και
με την προσωπικότητα του Μεγάλου Βασιλείου. Κατά την θρησκευτική λοιπόν
παράδοση κάποτε στη Καισαρεία της Καππαδοκίας στη Μικρά Ασία που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη
καταλάβει ο Έπαρχος της Καππαδοκίας με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας
Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά
μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως "λύτρα" στον επερχόμενο
κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε
επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος
Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη
καταστροφή. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους
δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν
μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και
τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού. Το γεγονός αυτό
απέληξε σε διπλή χαρά από της αποφυγής της καταστροφής της πόλης και
συνεχίσθηκε η παράδοση αυτή κατά τη μνήμη της ημέρας του θανάτου του (εορτή του
Αγίου και του Μεγάλου Βασιλείου)...
Πέρα από την ιστορία της Βασιλόπιτας κρύβεται και η γεύση της η οποία είτε γίνει βασιλόπιτα τσουρέκι είτε γίνει βασιλόπιτα κέικ είναι απλά τέλεια. Εγώ προτιμώ την βασιλόπιτα τσουρέκι μου αρέσει περισσότερη η διαδικασία της κατασκευής της.
Σήμερα όμως θα κάνουμε και μια λίγο αλλιώτικη βασιλόπιτα, βασιλόπιτα μαργαρίτα με γέμιση πραλίνας φουντουκιού (μερέντα).
Ας αρχίσουμε λοιπόν και καλή μας επιτυχία.
Τα υλικά που σας δίνω είναι για μια μέτρια βασιλόπιτα και για μια μαργαρίτα τσουρέκι.
Υλικά:
70 γρ. βούτυρο αγελάδας
100 γρ. γάλα φρέσκο πλήρες
160 γρ. ζάχαρη
3 αυγά
2 κουτ. γλυκού μαχλέπι σκόνη
1/2 κουτ. γλυκού μαστίχα σκόνη
100 γρ. χλιαρό νερό
40 γρ. μαγιά νωπή
650 γρ. αλεύρι σκληρό για τσουρέκι
1 αυγό για επικάλυψη
αμύγδαλο φιλέ
1 μικρή συσκευασία μερέντα
Για την διακόσμηση της βασιλόπιτας:
- μια συσκευασία ζαχαρόπαστα
- κόκκινο χρώμα ζαχαροπλαστικής
- πράσινο χρώμα ζαχαροπλαστικής
- γλάσο
Για το γλάσο:
180 γρ. άχνη
1 1/2 ασπράδι αυγού
1 κουτ. γλυκού χυμό λεμόνι
Εκτέλεση :
Σε ένα κατσαρολάκι ζεσταίνουμε το βούτυρο, το γάλα τη ζάχαρη, το μαχλέπι και την μαστίχα. Προσοχή τα ζεσταίνουμε τόσο που να λιώσει το βούτυρο και η ζάχαρη και αποσύρουμε δεν θέλουμε να βράσουν. Σε ένα μπολάκι σπάμε τα αυγά απλώς τα ανακατεύουμε και τα ρίχνουμε στο μείγμα του βουτύρου-γάλακτος και ζάχαρης. Σε ένα άλλο σκεύος λιώνουμε τη μαγιά σε 100 γρ. χλιαρό νερό και το συμπληρώνουμε και αυτό στο μείγμα μας. Τέλος προσθέτουμε το αλεύρι και ζυμώνουμε καλά μέχρι να ξεκολλάει από τα χέρια μας. Εάν χρειαστεί χρησιμοποιούμε και λίγο αλεύρι ακόμη.Φυσικά αν έχουμε μίξερ δεν το συζητώ, χρησιμοποιούμε το γάντζο για ζυμάρια.
Φτιάχνουμε μια μπάλα, χαράζουμε επάνω ένα σταυρό, σκεπάζουμε πρώτα με διαφάνεια μετά με πετσέτα και αφήνουμε σε ζεστό σημείο στο σπίτι για τουλάχιστον 2 με 2 1/2 ώρες για να φουσκώσει το ζυμάρι μας.
Αφού περάσουν οι 2 1/2 ώρες , αφαιρούμε την μεμβράνη και ξαναζημώνουμε ελαφρώς με το χέρι χωρίζοντας πλέον σε δύο ίσα κομμάτια το ζυμάρι μας. Το ένα το κάνουμε μια μπάλα, το πατάμε αρκετά και το βάζουμε σε ταψί που στην βάση έχουμε βάλει αντικολλητικό χαρτί και αφήνουμε ξανά στην άκρη για τουλάχιστον 3/4 μέχρι να διπλασιαστεί ο όγκος του.
Το δεύτερο ζυμάρι το χωρίζουμε σε 6 ίσα μέρη. Με τον πλάστη ανοίγουμε μακρόστενες λωρίδες, βάζουμε στην μέση μερέντα, τυλίγουμε σε φυτιλάκι και μετά σε σαλιγκάρι φροντίζοντας οι άκρες να είναι στο κάτω μέρος. Τοποθετούμε ένα σαλιγκάρι στην μέση του ταψιού και μετά κυκλικά τα άλλα πέντε.
Αφήνουμε στην άκρη μέχρι να διπλασιαστεί ο όγκος του. Αφού έχει διπλασιαστεί η μαργαρίτα μας και έχει απλωθεί στο ταψάκι, με προσοχή αλείφουμε με το αυγό, πασπαλίζουμε με φιλέ αμύγδαλο και ψήνουμε στους 170 C για 30-40 λεπτά.
Τώρα ψήνουμε την κανονική βασιλόπιτα στους 170 C για 30-40 λεπτά αφού την έχουμε αλείψει με λίγο αυγό, μόνο για να πάρει ένα χρώμα. Δεν θα πασπαλίσουμε με φιλέ γιατί θα την σκεπάσουμε.
Παίρνουμε την ζαχαρόπαστα και την πλάθουμε ελαφρώς με το χέρι, ανοίγουμε στην χούφτα μας και βάζουμε μερικές πράσινες σταγόνες ζαχαροπλαστικής. Πλάθουμε με προσοχή μέχρι να αρχίσει να παίρνει χρώμα. Μόλις πάρει χρώμα συμπληρώνουμε και πάλι μερικές σταγόνες και συνεχίζουμε έτσι σιγά-σιγά μέχρι να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μια συμβουλή, καλά θα είναι να έχετε λίγο ΝΙΣΕΣΤΈ κοντά σας γιατί η ζαχαρόπαστα όσο περισσότερο την δουλεύουμε τείνει να λιώνει. Μόλις αρχίζει και κολλάει στα χέρια σας , πασπαλίστε με λίγο ΝΙΣΕΣΤΈ.
Αυτό ίσως χρειαστεί να το κάνετε τακτικά μέχρι να τελειώσετε με την ζαχαρόπαστα.
Απλώστε με τον πλάστη και κάνετε τα σχήματα που θέλετε. Μόλις τελειώσετε με τα σχέδια ακουμπήστε τα σε αντικολλητικό χαρτί και σκεπάστε τα με διαφάνεια μέχρι να τα χρησιμοποιήσετε για την διακόσμηση.
Αφού η βασιλόπιτα σας έχει κρυώσει τελείως κάντε το γλάσο. Σε ένα μπολάκι ανακατέψτε καλά με σύρμα την άχνη, το ασπράδι και το χυμό λεμόνι μέχρι να γίνουν ένα παχύρευστο μείγμα. Τοποθετήστε τη βασιλόπιτα επάνω σε σήτα , περιχύστε την με το γλάσο και αφήστε να φύγει το περιττό γλάσο. Κρατήστε λίγο γλάσο για να κολλήσετε τα διακοσμητικά. Στον πάγκο σας ρίξτε λίγο νισεστέ και ανοίξτε με τον πλάστη την υπόλοιπη ζαχαρόπαστα σε κυκλικό σχήμα γυρίζοντας την συνεχώς. Έτσι θα αποφύγετε η ζαχαρόπαστα να σας κολλήσει στον πάγκο εργασίας. Αφού θα την ανοίξετε σε πάχος περίπου μισού εκατοστού με προσοχή πάρτε το φύλλο της ζαχαρόπαστας και εφαρμόσετε το επάνω στην βασιλόπιτα. Με κυκλικές κινήσεις κολλήστε καλά τη ζαχαρόπαστα επάνω στη βασιλόπιτα κινήσεις σαν να χαϊδεύεται την βασιλόπιτα και ότι περισσεύει κόψτε το με ένα μαχαίρι.
Το γλάσο θα σας βοηθήσει να κολλήσει η ζαχαρόπαστα επάνω στην βασιλόπιτα και θα κάνει πιο εύκολο το στρώσιμο της , μην το παραλείψετε.
Με το γλάσο που έχει περισσέψει μπορείτε να κολλήσετε τα διακοσμητικά σας επάνω στην βασιλόπιτα. Πετάξτε το αφού θεωρήσετε ότι έχετε τελειώσει με την διακόσμηση της βασιλόπιτας.
χρόνια πολλά, να είσαι γερή και του χρόνου!!!!!! *μου τρέχουν τα σάλια και θέλω και το φλουρί ;) )
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι εσύ ότι επιθυμείς πάνω απ΄όλα υγεία και αισιοδοξία. Τώρα όσο για το φλουρί πολλοί το θέλουν . . .
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Βασιλόπιτα είναι κουκλίστικη! Αλλά η μαργαρίτα με γοήτευσε! Θα δοκιμαστεί!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλή χρονιά με υγεία!
Ευχαριστώ πολύ. Καλή χρονιά και σε σένα. Υγεία και διάθεση για δημιουργία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚι εκεί που διαβάζω όλες αυτές τις πληροφορίες για την ιστορία της βασιλόπιτας, που δεν ήξερα.... βλέπω "μερέντα" και εκεί σταματάει ο εγκέφαλος να επεξεργάζεται ότι διαβάζει... ποιο φλουρί καλέ... η γέμιση είναι ο "θησαυρός"!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρόνια Πολλά & Γλυκά, Βασιλική! Ότι επιθυμείς ;)
Τελικά τον τελευταίο καιρό διαπιστώνω ότι η "μερέντα" είναι λέξη κλειδί για πολύ κόσμο . . . Καλή Χρονιά να έχεις και να είναι τόσο γλυκιά όσο και η λέξη κλειδί !!!
ΑπάντησηΔιαγραφήπωπωπω μια βασιλόπιτα! μπράβο μικρή και πάντα τέτοια! εύχομαι το 2014 να είναι πολύ γλυκό και με υγεία
ΑπάντησηΔιαγραφήΜιάμ, καλή χρονιάμ, δε μου στέλνεις μιά βασιλόπιτα;;; :p
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι ρίξε και καμιά συνταγήμε αυτή με τα μπαχαρικά!!! :p
Καλή Χρονιά και σε εσένα Βασίλη με υγεία και να χαίρεσαι και την κόρη σου και με την πρώτη ευκαιρία θα σου στείλω και μια βασιλόπιτα. Ευτυχισμένο το 2014 και να είναι καλύτερο για όλους μας.
ΑπάντησηΔιαγραφή